Diagnoza to nie koniec, jak wspierać głuche dziecko w słyszacej rodzinie?

Kiedy do zdrowej, słyszącej rodziny dołącza dziecko z dysfunkcją słuchu pojawia się tu wiele pytań, wątpliwości i emocji. Niepewność, strach i zagubienie to uczucia, które w pierwszej chwili przeważają nad innymi. Może się zdarzyć, że rodzina nie przyjmuje do wiadomości faktu o stanie zdrowia dziecka, wypierając diagnozę i próbując na własną rękę szukać potwierdzenia, że doszło do pomyłki. Po oswojeniu się z diagnozą przychodzi czas na wyzwania kolejnych dni, miesięcy i lat. Jak najlepiej wesprzeć dziecko niesłyszące i pomóc mu cieszyć się dzieciństwem? Poniżej znajdziesz kilka praktycznych porad.

Diagnoza… i co dalej?

Po postawieniu diagnozy codzienne czynności, które wcześniej nas niepokoiły, teraz mogą napawać nas smutkiem i niemocą. Widzimy, że nasze dziecko nadal nie odwraca głowy w kierunku źródeł dźwięku, podczas snu nie przeszkadza mu głośna muzyka, włączony telewizor ani nasze rozmowy nad łóżeczkiem. Zaczyna docierać do nas powaga sytuacji, w jakiej się znaleźliśmy. Nie ma już czasu na żal, pretensje i bezradność. To czas, kiedy trzeba zacząć działać! 

Pierwsze kroki po diagnozie dziecka niesłyszącego

Jedną z pierwszych czynności powinna być wizyta w specjalistycznym ośrodku audiologicznym w celu wykonania dokładnych badań słuchu ABR. Badanie takie rejestruje potencjały słuchowe wywołane z pnia mózgu. Oznaczają one, na jakim progu słyszenia mózg dziecka reaguje na dźwięk. W trakcie badania pacjentowi zakłada się specjalne słuchawki i za pomocą umieszczonych na głowie elektrod połączonych z komputerem rejestruje się aktywność mózgu. Na ich podstawie określony zostaje stopień ubytku słuchu, dzięki czemu można określić i podjąć właściwe dalsze działania. 

W zależności od wyniku badania najczęstszymi dalszymi krokami będą:

• Niewielki ubytek słuchu u dziecka - jeśli wynik badania wskazuje na to, że ubytek słuchu jest niewielki, to należy zaopatrzyć się w aparat słuchowy dla dziecka.
• Duży ubytek słuchu u dziecka – w takim przypadku aparaty słuchowe mogą okazać się niewystarczające. Wtedy należy zapoznać się z możliwością przeprowadzenia operacji wszczepienia implantu ślimakowego. Warto pamiętać, że tego typu operacja jest refundowana przez NFZ.

Emocje – jak sobie z nimi radzić?

To normalne, że na początku dla każdego rodzica wiele rzeczy z zakresu problemów ze słuchem u dziecka może być niejasnych, nieoczywistych, zaskakujących i przykrych. Głuchota czy niedosłuch u dziecka nie musi jednak oznaczać końca naszego świata. Ani tym bardziej końca świata naszej pociechy. Po diagnozie nasze życie będzie toczyć się dalej – z kolejnymi wyzwaniami i przeszkodami, ale też z niekończącymi się momentami radości, śmiechu i szczęścia. 

Jak wesprzeć głuche dziecko? 

• Nie dajmy się ponieść skrajnym emocjom – po diagnozie to one mogą dominować, ale musimy pamiętać, że nasze dziecko odbiera to inaczej. Dla niego nadal najważniejsze jest poczucie bezpieczeństwa, ciepło, wsparcie i miłość ze strony rodziców. Silne emocje mogą jedynie utrudnić nam szukanie logicznych rozwiązań i podejmowanie dalszych kroków. 
  
  
• Szukajmy normalności i akceptacji - choć brzmi to banalnie, sytuację, w jakiej się znaleźliśmy najlepiej po prostu zaakceptować. To pozwoli nam nauczyć się z nią żyć. To jedna z najważniejszych i podstawowych kwestii, ale którą często odkładamy i wypieramy w przypływie emocji oraz natłoku badań i działań, które musimy wykonać. Akceptacja głuchoty dziecka przez rodzica i najbliższych to jeden z najważniejszych kroków na drodze do czerpania radości z każdego kolejnego dnia. Docelowo wzmaga to też samoakceptację dziecka. 
  
  
• Wytłumaczmy sytuację dziecku oraz rodzinie - warto po czasie, kiedy emocje już opadną poinformować rodzinę o zaistniałej sytuacji. Najlepiej, jeśli wszyscy dowiedzą się na czym polega niedosłuch naszego dziecka i z czym się wiąże – z jakimi wyzwaniami i możliwościami. Akceptacja dziecka głuchego przez rodzinę i najbliższych da mu fundament do dalszego prawidłowego rozwoju. Będzie pierwszym krokiem do jego odważnego i stabilnego wejścia w dalsze życie. 
  
  
• Dajmy dziecku pewność, że jest akceptowane i bezpieczne – poczucie pełnego poparcia i opieki oraz otoczenie dziecka troską i miłością ma kluczowe znaczenie w całym procesie rozwoju i rehabilitacji naszej pociechy. Akceptując nasze dziecko, prowadząc systematyczną rehabilitację i wierząc w jej efekty, damy mu najlepszy start na przyszłe życie. 
  
  
• Pamiętajmy o kolejnych krokach – ciągłe monitorowanie stanu zdrowia naszego dziecka, jego rehabilitacja, kontrolne badania i ćwiczenia (np. logopedyczne) to stała część naszych dni, dlatego zawsze należy o nich pamiętać i starać się zapewnić dziecku dostęp do sprawdzonych i możliwie jak najlepszych metod leczenia i sprzętu wspomagającego ten proces. 

Pojawienie się dziecka głuchego w słyszącej rodzinie to dla wielu z nas najczęściej sytuacja nowa i nieznana. Warto pamiętać, że przy odrobinie chęci i samozaparcia naprawdę da się z nią żyć. W dobie dzisiejszej medycyny wiele nieosiągalnych kiedyś rozwiązań nie stanowi obecnie problemu i jest łatwo dostępnych. Oczywiście każdy proces leczenia przebiega w inny sposób, dlatego zawsze pamiętajmy o wsparciu zarówno od strony medycznej, jak i nie mniej ważnej - emocjonalnej. Szanse na normalne, wspólne życie są wtedy jeszcze większe.